همه چیز درباره ماموپلاستی در مراحل اولیه سرطان پستان
سرطان پستان یکی از شایعترین سرطانها در میان زنان است. با پیشرفت روشهای غربالگری و تشخیص زودهنگام، امروزه بسیاری از موارد سرطان پستان در مراحل ابتدایی شناسایی میشوند. این موضوع باعث شده جراحان بتوانند از روشهای نوینی برای درمان و بازسازی سینه بهره ببرند. یکی از این روشها، انجام ماموپلاستی همزمان با جراحی برداشت تومور در مراحل اولیه سرطان پستان است. در این مقاله از کلینیک دکتر سید حامد کبیری، به بررسی کامل ماموپلاستی در مراحل ابتدایی سرطان پستان، مزایا، روند جراحی و مراقبتهای پس از آن میپردازیم.
ماموپلاستی در سرطان پستان چیست؟
ماموپلاستی در حالت عادی یک جراحی زیبایی است که با هدف کاهش حجم و لیفت سینه انجام میشود. اما در بیمارانی که در مراحل ابتدایی سرطان پستان هستند و اندازه توده نسبت به سایز سینه کوچک است، میتوان از این روش به عنوان بخشی از درمان استفاده کرد. در واقع، جراحی انکوپلاستیک (oncoplastic surgery) ترکیبی از برداشت توده سرطانی و بازسازی همزمان بافت پستان با کمک تکنیکهای زیبایی است. این روش امکان درمان سرطان و حفظ فرم طبیعی سینه را به صورت همزمان فراهم میکند.
چه بیمارانی کاندید مناسب این روش هستند؟
این روش جراحی برای بیمارانی مناسب است که:
-
در مراحل اولیه سرطان پستان قرار دارند (Stage 0، Stage I، یا II).
-
اندازه توده سرطانی کوچک یا متوسط است.
-
توده در بخشی از سینه قرار دارد که امکان برداشت آن و بازسازی همزمان فراهم است.
-
اندازه سینه بیمار بهگونهای است که بتوان با کاهش حجم، تقارن و فرم زیبایی ایجاد کرد.
-
تمایل دارند ظاهر طبیعی سینه را حفظ کنند و از جراحیهای بازسازی پیچیدهتر اجتناب نمایند.
مراحل انجام جراحی
روند جراحی ماموپلاستی در بیماران مبتلا به سرطان پستان معمولاً شامل مراحل زیر است:
1. برداشت توده سرطانی
ابتدا جراح تودهی سرطانی را با رعایت کامل حاشیهی امن (margin) از سینه خارج میکند. این بخش درمانی اصلی است و هدف آن حذف کامل بافت سرطانی است.
2. بازسازی بافت پستان
پس از خارج کردن توده، جراح از بافت باقیمانده سینه برای فرمدهی مجدد استفاده میکند. در واقع، لیفت و کاهش حجم همزمان انجام میشود تا شکل متناسبتری به سینه داده شود.
3. جراحی سینه مقابل
برای ایجاد تقارن، سینهی مقابل نیز مورد عمل ماموپلاستی قرار میگیرد. در این عمل نیز لیفت و در صورت نیاز کاهش حجم انجام میشود تا هر دو سینه فرم مشابهی داشته باشند.
مزایای این روش نسبت به روشهای سنتی
عدم نیاز به پروتز یا فلپ
یکی از مهمترین مزایای این روش این است که بازسازی تنها با استفاده از بافت طبیعی سینه انجام میشود و نیازی به استفاده از پروتز سینه یا برداشت بافت از نواحی دیگر بدن (مانند شکم یا پشت) نیست. این موضوع باعث کاهش عوارض، مدت جراحی و دوران نقاهت میشود.
بهبود نتایج زیبایی
با انجام لیفت و فرمدهی همزمان، ظاهر سینه به شکل قابل توجهی بهبود مییابد. برای بسیاری از بیماران، سینهها پس از جراحی، حتی ظاهری جوانتر و متناسبتر از قبل پیدا میکنند.
کمک به رادیوتراپی
بیماران پس از جراحی برداشت تومور معمولاً نیاز به رادیوتراپی دارند. کاهش حجم و لیفت سینه در این روش باعث میشود که تیم رادیوتراپیست بتواند اشعه را دقیقتر و مؤثرتر به ناحیه موردنظر برساند و از آسیب به بافتهای اطراف جلوگیری شود.
حفظ اعتماد به نفس بیمار
حفظ فرم طبیعی و متقارن سینهها نقش مهمی در روحیه و اعتماد به نفس بیماران مبتلا به سرطان دارد. این روش کمک میکند تا بیماران کمتر احساس از دست دادن داشته باشند و روند روانی درمان را بهتر طی کنند.
مراقبتهای پس از جراحی ماموپلاستی
🔹 مراقبتهای اولیه
-
استراحت نسبی به مدت چند روز
-
استفاده از سوتین طبی مطابق دستور پزشک
-
مصرف منظم داروهای آنتیبیوتیک و مسکن
🔹 پیگیریهای منظم
-
ویزیتهای منظم برای بررسی زخمها و روند ترمیم
-
آمادهسازی برای شروع رادیوتراپی (معمولاً چند هفته بعد از جراحی)
🔹 پرهیزهای لازم
-
پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین به مدت حداقل ۴ هفته
-
عدم انجام فعالیتهای ورزشی شدید
-
پرهیز از خوابیدن روی سینهها
عوارض احتمالی
هر عمل جراحی ممکن است عوارضی داشته باشد. در ماموپلاستی انکولاستیک نیز برخی عوارض ممکن اما نادر عبارتند از:
-
خونریزی یا هماتوم
-
عفونت محل زخم
-
تأخیر در ترمیم زخم (بهویژه در بیماران دیابتی یا سیگاری)
-
کاهش حس نوک سینه (در برخی موارد)
-
ناهماهنگی جزئی بین دو سینه
با این حال، با انتخاب جراح با تجربه و رعایت دقیق مراقبتهای بعد از عمل، احتمال بروز این عوارض به حداقل میرسد.
تفاوت با بازسازی کامل سینه پس از ماستکتومی
در موارد پیشرفتهتر سرطان، معمولاً نیاز به ماستکتومی (برداشت کامل سینه) و سپس بازسازی با پروتز یا فلپ وجود دارد. اما در مراحل اولیه، این روش (ماموپلاستی همراه با برداشت توده) نهتنها مؤثرتر، بلکه کمتهاجمیتر نیز هست و ظاهر طبیعیتری ایجاد میکند.
جمعبندی
ماموپلاستی در مراحل اولیه سرطان پستان، یکی از روشهای مدرن، ایمن و مؤثر برای درمان همزمان سرطان و حفظ زیبایی و تقارن سینههاست. این روش به کمک برداشت توده سرطانی و بازسازی با استفاده از بافت خود سینه، بدون نیاز به پروتز یا فلپ انجام میشود. مزایای این روش شامل بهبود نتایج زیبایی، کمک به دقت بیشتر در رادیوتراپی، کاهش عوارض بازسازی، و تقویت روحیه بیماران است. البته انتخاب این روش باید بر اساس نوع تومور، محل آن، اندازه سینه و نظر تیم درمان باشد.